#Ikhorrorbelgisch: 13 griezelfilms van eigen bodem
Waar krijg jij het tegelijkertijd koud en warm van? Juist ja, een goede horrorfilm.
Je kent vast en zeker buitenlandse klassiekers als Friday the 13th en A Nightmare on Elm Street, maar sidderen en beven kan ook met cinema van eigen bodem. Dat bewijzen Welp (2014) en Yummy (2019). Er valt echter nog heel wat meer te ontdekken van Belgische makelij. Komt dat zien.
1. Yummy (2019)
Een van de populairste horrorfilms van eigen bodem is Yummy, dat kan rekenen op een uitmuntende cast met hoofdrollen voor Clara Cleymans, Bart Hollanders en Maaike Neuville (en een bijrol voor Dimitri Vegas).
De film wordt in de markt gezet als ‘de eerste Vlaamse langspeelzombiefilm’ en is apocalyptische bloeddorstigheid troef: de afgekapte lichaamsdelen vliegen je om de oren en er vloeit liters bloed.
Toch zit er ook humor en maatschappijkritiek in vervat. Zo nemen de makers de Instagram- en selfiecultuur op de korrel door de spectaculaire zombie-uitbraak te laten plaatsvinden in een kliniek voor plastische chirurgie waar de protagonisten naartoe getrokken zijn voor een borstingreep en facelift.
Kortom, deze horrorkomedie doet je zowel glimlachen als angstig onder je deken wegkruipen.
De regie van Yummy is in handen van Lars Damoiseaux, die niet aan zijn proefstuk toe is in het horrorgenre. Dit mag dan de zogeheten eerste Vlaamse langspeelzombiefilm zijn, horrorkortfilms maakt Damoiseaux al sinds de jaren ’90.
2. Striker Bob (1997)
In Striker Bob, Lars Damoiseauxs afstudeerfilm aan het Sint-Lukas in Brussel, staat een bowlingkampioen op uit de doden. Ook hier zit veel humor in, mede door de ontwapenende acteerprestaties van de jonge Ben Segers en Tom Dewispelaere.
Markant detail: de eenogige zombie uit Yummy is een exacte kopie (zowel qua kledij als hoofdletsels) van de herrezen bowler uit Striker Bob, beide zombies worden vertolkt door Stijn Van Opstal.
Striker Bob from Lars Damoiseaux on Vimeo.
3. Los Taxios (1998)
Geen zombies of bijzondere bovennatuurlijke situaties in Damoiseauxs Los Taxios, maar de kortfilm staat wel bol van de ondraaglijke spanning.
Een opgewekt Nederlands koppel stapt in bij een krankzinnige taxichauffeur, hopend op een sightseeingtour in Brussel. De bestuurder heeft echter andere plannen en laat een spoor van vernieling achter in zijn kielzog. Je voelt de doodsangst in de ogen van het verweesde koppel, dat tevergeefs op de vlucht slaat.
Los Taxios from Lars Damoiseaux on Vimeo.
4. Welp (2014)
Net zoals Yummy als eerste Vlaamse zombiefilm gepromoot werd, werd Welp de eerste Vlaamse horrorfilm genoemd. Dit stuitte nogal wat mensen tegen de borst, maar daarover later meer. Want of regisseur Jonas Govaerts nu wel of niet de spits afbeet in de Vlaamse horrorcinema, een succesnummer was het alvast wel.
Het uitgangspunt van Welp, een jonge scoutsgroep (met Stef Aerts, Evelien Bosmans en Titus De Voogdt in de rol van kampleiders) op zomerkamp in de Ardennen, mag dan oer-Vlaams zijn, het vervolg is dat minder. De fantasierijke scout Sam stuit in het geheimzinnige bos op een sinistere, gemaskerde jongen en waarschuwt de kampleiders, maar die hebben er geen oren naar.
De gemaskerde jongen blijkt het hulpje van een losgeslagen psychopaat te zijn, en samen slaan ze aan het moorden. De plot is typisch voor het slashergenre, bekend van klassiekers als Friday the 13th en A Nightmare on Elm Street, een horrortraditie waar Welp zich ook probleemloos in nestelt.
5. Mobius (2004)
Wat Govaerts en Damoiseaux nog gemeen hebben is dat ook de Welp-regisseur eerst in kortfilmvorm experimenteerde met horror.
In Mobius, een film met internationale allure, worden tijdens een ondervraging huiveringwekkende moordflashbacks van The Offramp Slasher, een roemzuchtige moordenaar ('I’m gonna be famous like Jack The Ripper'), geprojecteerd.
6. Forgotten Scares (2016)
Deze documentaire heeft als ondertitel An In-depth Look at Flemish Horror Cinema en kan dus onmogelijk ontbreken in dit overzicht. Hoewel filmmaker en -freak Steve De Roover een soft spot heeft voor Welp, ergerde hij zich blauw aan hoe de pers de film met veel tamtam aankondigde als 'de eerste Vlaamse horrorfilm', en dus besloot hij het heft in eigen handen te nemen.
Met Forgotten scares maakte hij een spraakmakend overzicht van de onderbelichte Vlaamse horrortraditie, vol verbazingwekkende verhalen die de documentaire ook voor buitenstaanders hoogst genietbaar maakt. Forgotten Scares is een knap eerbetoon aan de grondleggers die de weg geplaveid hebben voor regisseurs als Jonas Govaerts en Lars Damoiseaux.
Volgend jaar verschijnt met Surrealistic Nightmares: An In-depth Look at Walloon Horror Cinema overigens ook Steve De Roovers Waalse tegenhanger van de documentaire.
Een horrorfilm kijken in stijl doe je hier:
7. & 8. Daughters of Darkness (1971) en Malpertuis (1971)
Een van de pioniers van de Vlaamse horrorcinema die aan bod komen in Forgotten Scares is Harry Kümel, bij het grote publiek vooral bekend als de regisseur van de dramafilm Eline Vere (1991).
Kümel maakte met de softerotische vampierenfilm(!) Daughters of Darkness in 1971 een horrorfilm die in het internationale circuit uitgroeide tot cultklassieker. In datzelfde jaar verscheen ook Malpertuis, waarvoor Kümel superster Orson Welles wist te strikken.
9. The Antwerp Killer (1983)
De Forgotten Scares-docu is niet alleen maar een goednieuwsshow. De Roover deinst er niet voor terug ook de mislukte pogingen weer te geven. Vaak kregen projecten te kampen met een gebrek aan financiering, waardoor de afgeleverde resultaten veelal vrij amateuristisch en over the top ogen.
Dat levert wel fantastische anekdotes op: prominent aanwezig in de documentaire is Jan Verheyen. Hij noemt The Antwerp Killer van de toen achttienjarige Luc Veldeman 'een uit de hand gelopen grap' en 'de 65 langste minuten van je leven.'
De beschaamde vader van Veldeman schuimde alle videotheken af om de VHS-cassettes van The Antwerp Killer op te kopen en vernietigde de enige originele videoband nadat Verheyen de film jaren later vertoond had op zijn cultfilmfestival Nacht van de Wansmaak.
10. Un Homme Bien (2013)
Naast een begenadigd documentairemaker is Steve De Roover ook een puike horrorregisseur. Het oorspronkelijke plan was om van Un Homme Bien een langspeelfilm te maken, maar De Roover kampte met dezelfde financieringsproblemen waar veel regisseurs ook over getuigden in zijn documentaire Forgotten Scares, en dus werd het noodgedwongen een kortfilm.
Centrale figuur Louis Carron doet er alles aan om un homme bien te zijn: hij is vegetariër, geeft daklozen te eten, verzorgt dieren en is begaan met de klimaatproblematiek. Ondanks dat alles kan hij die goede man onmogelijk zijn. Louis is namelijk een vampier.
Tijdens de (amper) tien zinderende minuten wordt er heel wat bloed vergoten, maar heeft De Roover ook de ruimte gevonden om emotionele diepgang te creëren. Straf werk!
11. Muil (2018)
En kijk, wie duikt er op als producent van Muil? Juist ja, professor in de horror Steve De Roover. De kortfilm van regisseur Jasper Vrancken behoort tot het subgenre psychologische horror, waardoor het een pak minder expliciet en over the top is dan de doorsnee griezelfilm.
In dit genre ontstaat de horror vanuit de psychologische problematiek van de personages zelf, wat hier tot uiting komt via de protagonist Richard die worstelt met een gevaarlijke seksuele obsessie waar geen ontsnappen aan is. Dit leidt tot een heftig intern conflict.
Muil is dus niet het filmisch in-your-face-equivalent van een muilpeer, maar wel een luguber en bevreemdend verhaal dat je op een meer geslepen manier knock-out slaat.
12. Linkeroever (2008)
Psychologische horror van eigen bodem vind je ook in Pieter Van Hees' langspeeldebuut, waarin Matthias Schoenaerts – op de rand van zijn internationale doorbraak – en Eline Kuppens een hoofdrol vertolken. Een grauwe mistroostige locatie, een mysterieuze kelder, gortige open wonden, een slijmerig monster, Linkeroever heeft het allemaal. Moeilijk te geloven, maar op Linkeroever kan het dus nog een pak enger dan die schrikwekkende Corneel van Oosterweelvogel.
13. Uitsmijter: Diane Grace
Dat deze Antwerpse punkband de videoclips van hun Panic! (2018) EP samenbundelde in een kortfilm is vooral een handig achterpoortje om ze in dit overzicht te krijgen.
De horrorsymboliek is wel degelijk aanwezig dankzij de doodskisten en –koppen, de bestiale seks en kannibalistische lust, maar het blijven toch in de eerste plaats (weliswaar knappe) videoclips.
Diane Grace - Panic! the shortmovie from KJYV on Vimeo.
Nee, de choquerende horrorpunk van Diane Grace komt pas volledig tot zijn recht op een podium. Tijdens de finale van Humo’s Rock Rally 2018 maakten een sm-meesteres, een dwerg in een kooi en een drummer met een varkenskop deel uit van de act, waarbij ook het schaamhaar van de zanger in het rond vloog. Geniaal dan wel smakeloos, de meningen waren verdeeld, maar onopgemerkt ging Diane Grace niet voorbij.