Het fijnste naakt van de Vlaamse Meesters
Vlaamse Meesters schilderden af en toe graag een naakt lichaam, omdat mensenvel nu eenmaal goed pakt op hout of doek. Enkele Vlaamse musea en de organisatoren van De Vlaamse Meesters - een reeks events en tentoonstellingen die drie jaar lang Vlaamse schilders viert - postten die op Facebook, waar ze gecensureerd werden. Wij zochten enkele parels van ontbloting op.
De Drie Gratiën - Pieter Paul Rubens (1630-1635)
Deze halfgodinnen uit de Griekse mythologie leefden maagdelijk onder de goden. Ze waren buitenechtelijke dochters van Zeus en dienden Afrodite, de godin van de liefde. De linkse figuur baseerde Rubens op zijn toenmalige vrouw. Die was zestien. Hij een oude man.
Margaret Lemon - Antoon Van Dyck (1635-1640)
Als de roddelpers in de zeventiende eeuw al bestond, dan zou Margaret Lemon in de Dag Allemaalvan die tijd hebben gestaan. Zij was een maîtresse van Antoon Van Dyck, die blijkbaar zo jaloers uit de hoek kon komen, dat ze zijn duim bijna afbeet. Jaloezie en intrige zijn blijkbaar bon ton tussen Antwerpenaren van die tijd. Want dit werk zou wel heel hard lijken op...
Als de roddelpers in de zeventiende eeuw al bestond, dan zou Margaret Lemon in de Dag Allemaalvan die tijd hebben gestaan. Zij was een maîtresse van Antoon Van Dyck, die blijkbaar zo jaloers uit de hoek kon komen, dat ze zijn duim bijna afbeet. Jaloezie en intrige zijn blijkbaar bon ton tussen Antwerpenaren van die tijd. Want dit werk zou wel heel hard lijken op...
‘Het Pelsken’ - Pieter Paul Rubens (1630-1635)
Weet je nog: die vrouw van het eerste schilderij in de lijst? Dat is dus Hélène Fourment. Rubens was daar zo verliefd op dat ze in bijna al zijn schilderijen van die tijd voor komt. In dit specifieke werk wordt zij afgebeeld als een andere liefdesgodin, die van de Romeinen: Venus.
Adam & Eva - Jan & Hubert Van Eyck (1430-1432)
Censuur van naaktheid in schilderijen is niet alleen van deze tijd. De stijl van Van Eyck was zo natuurgetrouw en de Kerk was zo preuts, dat de twee zijpanelen van het Gentse Altaarstuk (of het Lam Gods) een tijdje werden vervangen door geklede versies van Adam en Eva. Of Mark Zuckerberg een encycliek laat schrijven waarin hij oproept om de naakten in schilderijen te kleden, is nog niet bekend.
Prometheus - Jacob Jordaens (1640)
Prometheus was een beetje de Bill Murray (in Groundhog Day) van de Griekse mythologie. Hij werd vastgeketend aan een berg en gedoemd om elke dag zijn halve lever te laten verorberen door een arend. 's nachts genas het orgaan echter en de ochtend nadien kwam de arend gewoon opnieuw smullen. Hij werd bevrijd door een stevige vent. Zijn bevrijding was namelijk het elfde werk van Herakles.