Webinar Dirk Imhof: De Plantijnse boekhandel en de Antwerpse prenthandel

Op 30 oktober organiseert de Vereniging van Antwerpse Bibliofielen een webinar met voormalig Museum Plantin-Moretus-conservator Dirk Imhof over het onderwerp van zijn nieuwste boek: The burgeoning European print trade. The distribution of prints via the Plantin-Moretus Press of Antwerp. (Karen L. Bowen and Dirk Imhof)

Bij het begin van zijn activiteiten kort na 1550 handelde de stichter van de Plantijnse uitgeverij, Christoffel Plantin, occasioneel zelf in prenten. Die rol evolueerde snel naar die van een tussenpersoon tussen Antwerpse prentenuitgevers en diverse klanten van zijn almaar groeiend netwerk. Ook zijn opvolgers, de Moretussen, bleven als tussenpersonen prenten verhandelen voor hun klanten. Daarenboven konden prentenuitgevers vaak op hen een beroep doen voor het transport van de prenten en prentseries en voor de afwikkeling van hun financiële transacties. Het onderzoek naar deze activiteiten van de Plantijnse boekhandel, van Plantin tot het overlijden van diens kleinzoon, Balthasar I Moretus in het midden van de 17de eeuw, bracht een onverwachte schat aan gegevens over de Antwerpse prenthandel op de Europese markt aan het licht. Aspecten die daarin aan bod kwamen, waren bijvoorbeeld de precieze verkoopprijs van de prenten, de manier waarop ze verkocht en verzonden werden en de onverwacht grote hoeveelheden waarin ze in diverse gebieden van Europa verspreid geraakten. Dit is des te belangrijker omdat in deze periode niet alleen de Antwerpse typografie, maar ook de prentproductie een grote bloei kende met figuren als Hieronymus Cock, Filips Galle of de Wierix broers.

Ook in de zeventiende eeuw bleef de Antwerpse prentproductie hoge toppen scheren. Bekende prentenuitgevers onder wie Theodore Galle, Adriaen Collaert, Charles de Mallery, Michael Snijders en Abraham van Merlen regelden tal van hun verzendingen via de Plantijnse boekhandel. Opvallend in deze periode blijkt het steeds groter wordend aandeel van ingekleurde prenten en prenten op perkament die in massa verkocht werden.

Alle resultaten van dit onderzoek zijn binnenkort te lezen in de publicatie The Burgeoning European Print Trade: The Distribution of Prints via the Plantin-Moretus Press of Antwerp die in november van dit jaar bij Brepols verschijnt. In deze lezing zal ik een deel van dit onderzoek uitlichten met een toelichting over de prentenhandel naar Noord- en Oost-Europa en aan de hand hiervan enkele belangrijke facetten van de prenthandel illustreren. Uit dit alles blijkt de verwevenheid tussen de wereld van het boek en die van de prenten, niet alleen in de collecties van verzamelaars en liefhebbers, maar ook in de activiteiten van de producenten en handelaars.