Expo ‘SPOORLOOS’: ontsnappen aan Transport XX in Tienen

Op zaterdag 18 oktober ‘25 opent in museum het Toreke in Tienen de tentoonstelling ‘SPOORLOOS’ van fotograaf Jo Struyven. In indringende zwart-witbeelden vertelt hij het verhaal van het 20ste konvooi naar Auschwitz, dat ook langs Tienen reed. Een aangrijpende reis langs landschappen van moed, wanhoop en hoop.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog worden meer dan 25.000 mensen vanuit het doorgangskamp in Mechelen met treinen, vaak door Tienen, naar vernietigingskampen gedeporteerd. Voor bijna allemaal wordt het een rit naar een vreselijke dood. Het 20ste transport verloopt echter anders dan alle anderen. 236 mensen kunnen onderweg ontsnappen uit de trein die hen naar de vernietiging leidt.

Op 19 april 1943 om 22.00 uur vertrekt het 20ste konvooi vanuit Mechelen, met aan boord 1.631 joodse gevangenen, richting Auschwitz. De oudste passagier is negentig, de jongste net een maand oud. Het transport gebeurt voor de eerste maal met goederenwagons, de deuren worden vergrendeld met prikkeldraad. Met hulp van joodse verzetslieden nemen 236 mensen hun lot in eigen handen en springen van de trein. 26 worden ter plekke door gewapende treinbewakers gedood. 92 mensen worden weer opgepakt en later gedeporteerd. 118 van hen ontsnappen met hun sprong aan de dood.

Fotograaf Jo Struyven zocht en vond de plekken in het landschap waar deze mensen de vrijheid of de dood tegemoet sprongen. Met pakkende, nachtelijke zwart-witbeelden toont hij de waanzin en de wanhoop van het treinkonvooi naar Auschwitz.

Wie waren ze, en wat was hun lot? Wat was de rol van Tienenaar Léonard Reynaerts, wiens clandestiene foto’s hielpen om de slachtoffers een naam te geven? Welke schrijnende gebeurtenissen speelden zich af in het Tiense Sint-Janshospitaal, waar de gewonde ontsnapten naartoe werden gebracht? En zaten in het museum zelf, vroeger de stadsgevangenis, ook mensen gevangen?
Ontdek de verhalen in museum het Toreke.

Fotograaf Jo Struyven

Jo Struyven, Sint-Truiden (°61), jurist en fotograaf, woont en werkt in Brussel. Als fotograaf maakt hij landschappen over hedendaagse vraagstukken en historische keerpunten. De landschappen staan in relatie met de gebeurtenissen, ‘het onzichtbare’ vult het beeld aan. In deze tentoonstelling wordt het verhaal van het 20ste Konvooi in 18 foto’s weergegeven.

Praktische info

Expo ‘SPOORLOOS’
Vanaf zaterdag 18 oktober ’25 in Museum het Toreke, Grote Markt 4 in Tienen, 
Open van di. t/m zo. van 10.00 tot 12.15 en van 13.00 tot 17.00 uur
Tickets en info in de Streekshop, Grote Markt 4 in Tienen
In het weekend gratis voor inwoners uit Tienen.

Deze tentoonstelling is helaas niet toegankelijk voor rolstoelgebruikers.