Nottebohmlezing Yvan de Maesschalck - De vossenfiguur in de moderne literatuur

De vos is weliswaar aaibaar, maar ook raadselachtig en ongrijpbaar. Misschien is de vos wel de nachtzijde van de mens? Of misschien toch niet? Yvan De Maesschalck houdt de vos tegen het licht als personage, symbool of motief in de moderne literatuur. In de moderne literatuur is de vos als personage, symbool of motief bijna bestendig aanwezig. Soms in het spoor van of met een knipoog naar de overgeleverde Reynaertverhalen, die dankzij talloze vertalingen, navertellingen en illustraties (W. Caxton, J.W. von Goethe, W. Kaulbach, J.F. Willems, L.P. Boon e.a.) de tijd hebben getrotseerd. Maar soms ook los daarvan, als een grensbewoner of grimmig randverschijnsel waar andere personages mee af te rekenen hebben. Dat is zeker het geval in de hedendaagse Angelsaksische en Nederlandse literatuur, al maakt de vos ook in anderstalige literaturen zijn opwachting. De vos is weliswaar aaibaar, maar ook raadselachtig en ongrijpbaar. Misschien is de vos wel de nachtzijde van de mens? Of misschien toch niet? Laten we 1922 als startpunt nemen: in dat jaar rolt Marcel Prousts Sodome et Gomorrhe (het vierde deel van A la recherche du temps perdu) van de persen, overlijdt de auteur aan de gevolgen van een longaandoening, publiceert James Joyce de controversiële roman Ulysses en T.S. Eliot het iconische gedicht The Waste Land. In hetzelfde jaar verschijnt ook D.H. Lawrence’ novelle The Fox. Blijkbaar bevindt de vos zich in goed gezelschap en blijft hij sindsdien in proza en poëzie manifest van de partij. bio Yvan de Maesschalck (1956) is sinds 2008 redacteur van Tiecelijn. Jaarboek van het Reynaertgenootschap. Publiceerde Vossenlucht. Over Reynaertpersonages en hun fictionele aanverwanten (Academia Press, 2016). Schreef bijdragen voor ‘Diep en binnensmonds’. Over Hercules, Richelieu en Nostradamus van Paul Snoek (Poëziecentrum 2019), het Hertmans handboek (Poëziecentrum, 2021) en het Ducal handboek (2022), dat binnenkort verschijnt bij Poëziecentrum, Gent. Schrijft vooral over poëzie voor Poëziekrant, MappaLibri en Tiecelijn.