Masterclass geloof en wetenschap - Avond 1

De geschiedenis van de verhouding tussen geloof en wetenschap.

Zowel uit historisch als uit filosofisch en theologisch oogpunt is de verhouding tussen geloof en wetenschap in het bredere kader van de verhouding tussen geloof en rede resp. theologie en filosofie te situeren. We schetsen in de eerste voordracht hoe in het christendom, m.n. de r.-k. Kerk, deze verhouding gezien werd en wordt. De houding van de Kerk is consequent: in zoverre als ze openstaat voor alles wat waar en goed is, staat ze open voor filosofie en wetenschap, maar in het besef van hun feilbaarheid. M.n. in religieuze kwesties heeft het Woord van God absolute prioriteit op de menselijke rede. Dienovereenkomstig wordt de Griekse filosofie qua optie naar de waarheid erkend, maar gecorrigeerd waar ze de geopenbaarde waarheid weerspreekt, bijv. in de kwestie van de eeuwigheid van de materie resp. de wereld. Van natuurwetenschap in de huidige zin van het woord – de natuurkunde en de biologie zoals we die thans kennen – is pas sinds de 16e eeuw sprake.
We laten zien hoe de moderne wetenschap zich van de premoderne (die in wezen filosofie was en is) onderscheidt en hoe het geloof zich tot de moderne wetenschap verhoudt. Het valt niet te ontkennen dat deze veel meer dan het premoderne denken het geloof voor grote uitdagingen plaatst – wat trouwens niets met de vermeende primitiviteit van het premoderne denken te maken heeft. Belangrijker dan individuele geschillen tussen Kerk en wetenschap, zoals de discussie over het heliocentrisme in het hart van de affaire Galilei, is het feit dat de moderne natuurwetenschap het wereldgebeuren blijkbaar zonder verwijzing naar God kan beschrijven, verklaren en voorspellen. Met de aanname van een toevallig verlopende wording van de actuele toestand van de natuur uit een chaotische aanvangssituatie bedreigt het darwinisme bovendien het zgn. teleologische godsbewijs, dat in de zichtbare harmonie van de natuur een aanwijzing voor het bestaan van een intelligente, almachtige Schepper van de wereld ziet. Dit godsbewijs wordt niettemin tot op heden verdedigd, o.m. door paus Johannes Paulus II. In dit verband schetsen we de houding van de r.-k. Kerk tegenover „de evolutietheorie”.  

In samenwerking met Vlaamse Overheid

Activity Members: Machteld Reynaert