De 7 laatste woorden

Concert Muzikale Strelingen LUCA Strings (40 strijkers), o.l.v. Marc Tooten Wanneer woorden ons ontbreken of wanneer ze ontoereikend blijken om ons uit te drukken, grijpen we naar muziek. In alle overleveringen uit oude beschavingen worden er sporen gevonden van het gebruik van gezangen en instrumenten tijdens belangrijke gebeurtenissen in het leven, in de natuur en in de relatie tot het verhevene. De drang van de mens om bij de zonnewende, de dood, de oogst, … een verbinding tot stand te brengen met en een betekenis te geven aan de wereld die ons omringt, is zeer sterk. Rituele gezangen, zoals het gregoriaans in de middeleeuwen, zijn daar een krachtig voorbeeld van of gezangen die we vandaag nog kunnen horen in afgelegen bergdorpen op bijvoorbeeld Sardinië. De zeven laatste woorden van Jezus aan het kruis kwamen in de 18de eeuw voor het eerst voor in de kerkelijke gebruiken op goede vrijdag, ook wel eens de Tre ore di agonia genoemd. Ze weerspiegelen de ideeën die in de vroeg-christelijke kerk groeiden over de figuur Jezus in zijn doodstrijd, twijfel aan God, vergeving van zijn vijanden en uiteindelijke overgave aan de Geest. Haydn schreef dit werk oorspronkelijk voor een uitvoering met orkest tijdens een religieuze dienst in Cadiz, waarbij de bisschop elk van de 7 laatste zinnen sprak en een meditatie erop vanop de kansel, waarna hij telkens naar beneden kwam en knielde voor het altaar. Op dat moment werd de muziek gespeeld in quasi volledige duisternis.